Të nderuar,
Agjencioni për Komunikime Elektronike dhe Qendra Kombëtare për Reagim ndaj Incidenteve Kompjuterike MKD-CIRT organizuan Anketë të opinionit publik – anketë në terren të opinionit publik të qytetarëve lidhur me sigurinë kibernetike, të cilën e realizoi Market Vision DOOEL nga Shkupi.
Anketa është kryer në periudhën nga 14 deri më 28 shtator 2022 duke përdorur metodën e anketimit në terren CA PI me ndihmën e kompjuterit në një kampion prej 1400 të anketuarve. Mostra është përfaqësuese në nivel të Republikës së Maqedonisë së Veriut sipas rajonit, gjinisë dhe moshës, sipas të dhënave nga Regjistrimi i Popullsisë 2021 nga Enti Shtetëror i Statistikave.
Raportin e detajuar nga anketa e kryer në terren për opinionin publik të qytetarëve në lidhje me sigurinë kibernetike mund ta shkarkoni nga faqja e internetit MKD-CIRT në adresën https://mkd-cirt.mk.
Извештај од спроведена теренска анкета за јавно мислење на граѓаните во врска со сајбер безбедност
Më poshtë janë disa nga gjetjet pas një analize të të dhënave të mbledhura me anketën në terren:
Shumica e të anketuarve përdorin internetin për rrjete sociale dhe komunikim.
Abuzimi me të dhënat personale është arsyeja që më së shumti i shqetëson të anketuarit gjatë përdorimit të aktiviteteve të internetit, përgjigje kjo e dhënë nga pak më shumë se gjysma ose 51.6% e të anketuarve. Siguria e pagesave online dhe pamundësia për të inspektuar fizikisht produktet janë gjithashtu faktorë të rëndësishëm që shkaktojnë shqetësim tek të anketuarit, përgjigje e dhënë nga afërsisht 47% e tyre.
Tre veprimet më të rëndësishme të ndërmarra nga të anketuarit për të mbrojtur privatësinë gjatë përdorimit të internetit janë instalimi i një antivirusi (39.2%), vizita vetëm e faqeve të njohura të internetit që u besojnë (36.0%) dhe përdorimi vetëm i një kompjuteri personal (35.2%).
Lidhur me praktikat e lidhjes me internetin në vende publike, gjysma e të anketuarve lidhen me një hotspot celular nga pajisja e tyre celulare, si dhe me një rrjet që është i aksesueshëm dhe i mbrojtur me një fjalëkalim, ndërsa 13.4% e të anketuarve nuk lidhen kurrë me internetin në vende publike. Të anketuarit më të rinj, ndryshe nga të moshuarit, përdorin internetin më shumë në vende publike.
Përafërsisht tre të katërtat ose 71.9% e të anketuarve deklaruan se marrin masa sigurie kur përdorin pajisjet e tyre.
Nëse merren parasysh të gjithë të anketuarit, 57.3% përdorin një program antivirus. Shumica ose 82.9% e të anketuarve përditësojnë programet, aplikacionet dhe sistemet operative në pajisjet e tyre.
Pak më shumë se tre të katërtat ose 77.5% e të anketuarve përdorin një fjalëkalim për të hyrë në pajisjet që përdorin. Për shumicën e të anketuarve, fjalëkalimet përbëhen nga një kombinim shkronjash, numrash dhe simbolesh, një përgjigje e dhënë nga 79.3% e tyre. Rreth 20% e të anketuarve nuk dinë ose nuk dinë të njohin një fjalëkalim të sigurt dhe një pjesë e madhe e tyre janë ata që përdorin të dhënat personale si fjalëkalim. Përafërsisht gjysma e të anketuarve i mbajnë mend fjalëkalimet e tyre dhe nuk i shkruajnë ato, ndërsa rreth një e treta i shënojnë fizikisht në një fletore ose i mbajnë në kompjuter ose celular. Një e treta e të anketuarve nuk kanë ndryshuar fjalëkalimet e tyre në 12 muajt e fundit. Shumica ose afërsisht dy të tretat e të anketuarve nuk përdorin vërtetimin me dy faktorë, kryesisht sepse nuk e dinë se çfarë është.
Pak më shumë se një e treta e të anketuarve mbajnë një kopje rezervë të të dhënave të rëndësishme në pajisjet e jashtme ose cloud (shërbimi Re). Shumica e atyre që mbajnë kopje rezervë e bëjnë këtë më pak se 2, 3 herë në muaj.
Përafërsisht gjysma e të anketuarve besojnë se nuk janë fare ose nuk janë mjaftueshëm të informuar për rreziqet e krimit kibernetik. Burimi kryesor i informacionit në lidhje me sigurinë kibernetike është interneti dhe mediat e tjera.
Rreth 60% e të anketuarve pajtohen se të dhënat e tyre personale nuk mbahen të sigurta nga faqet e internetit.
Rreth 60% e të anketuarve pajtohen se të dhënat e tyre personale nuk ruhen në mënyrë të sigurt nga shërbimet apo institucionet publike.
Rreth 15% e të anketuarve deklaruan se ishin viktima të krimit kibernetik ose ngacmimeve në internet.
Një pjesë e madhe ose 71.1% e të anketuarve nuk e dinë ose konsiderojnë se nuk ka faqe interneti, adresë kontakti dhe adresë e-mail, numra kontakti apo të ngjashme në shtet ku mund të raportohet krimi kibernetik ose aktivitetet ilegale në internet.
Rrjetet apo aplikacionet sociale më të përdorura janë Facebook me 88.3% dhe Viber me 88.6% të të anketuarve që i përdorin ato. Të anketuarit që përdorin rrjetet sociale zakonisht lënë emrin e tyre të vërtetë dhe fotot personale.
Raportin e detajuar nga anketa e kryer në terren për opinionin publik të qytetarëve në lidhje me sigurinë kibernetike mund ta shkarkoni nga faqja e internetit MKD-CIRT në adresën https://mkd-cirt.mk.
Agjencia e Komunikimeve Elektronike